Sedacja wziewna, czyli leczenie w podtlenku azotu (gazie rozweselającym) jest alternatywą dla osób, a szczególnie dzieci, które panicznie boją się wizyty u stomatologa.
Polega ono na wykonywaniu zabiegów stomatologicznych po wprowadzeniu pacjenta w stan rozluźnienia, odprężenia, oderwania od otaczającej go rzeczywistości przy użyciu mieszaniny tlenu z podtlenkiem azotu. Dawkę podtlenku azotu dostosowuje się do reakcji pacjenta, co oznacza, że można pogłębiać, bądź spłycać głębokość sedacji (rozluźnienia) w zależności od potrzeb.
W czasie leczenia cały czas utrzymywany jest kontakt z pacjentem, zachowane są podstawowe jego odruchy, a świadomość jest tylko częściowo ograniczona. Pacjent podczas sedacji przy użyciu podtlenku azotu jest w stanie przyjemnej euforii, spokojny, zobojętniały na otaczającą go rzeczywistość.
Sedacja za pomocą podtlenku azotu ogranicza świadomość pacjenta podczas zabiegu i częściowo znosi uczucie bólu. Nie oznacza to jednak, że można wykonać wszystkie nawet najbardziej bolesne zabiegi. Bez dodatkowego znieczulenia można usunąć próchnicę powierzchowną, bądź średnią. W przypadku, gdy próchnica jest głęboka, należy wykonać znieczulenie miejscowe, co jednak jest znacznie łatwiejsze ze względu na stan w jakim znajduje się pacjent.
Kolejną zaletą leczenia w podtlenku azotu jest fakt, że podawany jest on poprzez założenie specjalnej maseczki na nos, co odcina pacjenta od nieprzyjemnych zapachów w gabinecie.
Dla kogo przeznaczone jest leczenie w podtlenku azotu?
Dla dzieci
Ta metoda postępowania przeznaczona jest głównie dla dzieci, które panicznie boją się dentysty i nie chcą nawet usiąść na fotelu dentystycznym. Nie oznacza to jednak, że jest to metoda niezawodna. Zdarzają się przypadki, że pomimo zastosowania podtlenku, dziecko i tak czujnie obserwuje otaczający świat oraz poczynania lekarza i w momencie sięgnięcia przez niego po turbinę zaczyna protestować. W takiej sytuacji należy spróbować ponownie za jakiś czas. Jeżeli kolejne wizyty również nie przyniosą efektu, wtedy pozostaje jedynie leczenie w znieczuleniu ogólnym.
Niektórzy lekarze sugerują, by od samego początku, zanim jeszcze dziecko nabędzie złe wspomnienia, rozpocząć leczenie z zastosowaniem sedacji wziewnej. Przebiega ona wówczas zazwyczaj bardzo przyjemnie, a do tego maluch z wielką chęcią ponownie przychodzi do stomatologa. Z każdą kolejną wizytą stopień sedacji można zmniejszać, aż w końcu dojdziemy do chwili, kiedy nie będzie ona w ogóle potrzebna.
Dla dorosłych
Mimo, że ten sposób leczenia przeznaczony jest głównie dla najmłodszych pacjentów, to nie ma przeciwwskazań do zastosowania go u dorosłych. Sedacja jest bowiem przydatna także w przypadku osób bojących się igieł. U pacjentów będących pod wpływem podtlenku azotu znacznie łatwiej jest wykonać znieczulenie, ponieważ nie czują oni nakłucia. Dzięki temu pozostała część zabiegu może zostać przeprowadzona w stanie pełnej świadomości.
Jak dokładnie przebiega leczenie w podtlenku azotu?
1) Lekarz stomatolog przeprowadza wywiad z rodzicami na temat stanu zdrowia dziecka w celu ustalenia ewentualnych przeciwwskazań do zabiegu. Dziecko nie powinno spożywać posiłków na 2 godziny przed zabiegiem.
2) Rodzice dostają do podpisania zgodę na wykonanie zabiegu.
3) Następnie dentysta zakłada pacjentowi maseczkę na nos. Mimo że maseczka jest zazwyczaj pachnąca i kolorowa, to nie zawsze udaje się zachęcić dziecko do jej założenia (szczególnie jeśli maluch jest poniżej 4 roku życia). W takiej sytuacji zabieg należy przełożyć na inny dzień.
4) Jeżeli natomiast założenie maseczki i podanie mieszaniny tlenu z podtlenkiem azotu uda się bez zakłóceń oraz dziecko osiągnie stan rozluźnienia, dentysta przechodzi do dalszych czynności, którymi może być podanie znieczulenia, usunięcie próchnicy, bądź ekstrakcja zęba.
5) Po zakończeniu zabiegu i odłączeniu przez stomatologa podtlenku azotu pacjent jest zdolny do opuszczenia gabinetu już po 5 minutach.
Przeciwwskazania:
- przerost migdałków gardłowych
- katar
- I trymestr ciąży
- choroby psychiczne
- porfiria, miastenia gravis, stwardnienie rozsiane
- alkoholizm
- ciężkie choroby płuc np. rozedma płuc, rozstrzenie oskrzeli
- pacjent niezdolny do współpracy